ชุมชนชนบทที่มีเรื่องเล่าตำนาน นิทานและคติชนวิทยา 

ชุมชนเก่าแก่ที่มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์มากมาย ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ทั้งสิ่งแวดล้อม และวิถีชีวิตผู้คนที่ใช้ชีวิตกันแบบเรียบง่าย ที่สะท้อนให้เห็นจากตลาดน้ำโบราณบางพลี วัดบางพลีใหญ่กลาง วัดบางพลีใหญ่ใน และปลาสลิดบางพลี  

ชุมชนตลาดวัดลำพญาเป็นชุมชนการค้าริมแม่น้ำนครชัยศรี ที่มีการเปิดขายสินค้าหรือผลิตผลจากชาวบ้านในชุมชน โดยภายในตลาดมีสินค้าบริโภค เช่น อาหารคาวหวานต่าง ๆ ทั้งแบบสดและแบบแปรรูป ทั้งนี้นอกจากตลาดแล้วภายในชุมชนยังมีพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านตลาดน้ำวัดลำพญา ซึ่งจัดแสดงของเก่าและของใช้พื้นบ้านท้องถิ่นที่หาดูยากในอดีตให้แก่นักท่องเที่ยวได้เยี่ยมชม

ชุมชนของชาวยองบ้านศรีเมืองยู้ มีประวัติศาสตร์ของชุมชนที่ยาวนาน และยังคงปรับตัวให้เข้ากับโลกปัจจุบัน อีกทั้งยังมีวิถีชีวิตที่หลากหลาย 

ชุมชนบ้านโป่งเป็นชุมชนชาวปกาเกอะญอที่มีผ้าทอกะเหรี่ยงเลื่องชื่อของหมู่บ้าน ซึ่งชาวบ้านได้มีการผลักดันให้เกิดเป็นวิสาหกิจ ผลิตภัณฑ์ผ้าทอกะเหรี่ยงบ้านโป่ง สินค้า OTOP ประจำชุมชน 

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

ชุมชนย่านการค้าตลาดเก่าอายุร้อยกว่าปี ซึ่งยังเป็นชุมชนใกล้แหล่งแม่น้ำเจ้าพระยา และมีสินค้า OTOP ที่สำคัญอย่าง ขนมหน้างาไส้ถั่ว กุยหลี          

เป็นชุมชนชานเมืองที่ตั้งอยู่บนพื้นที่นาของตระกูลเจ้าเมืองมหาสารคาม เป็นพื้นที่อยู่อาศัยของผู้คนในเมือง เป็นสถานที่ก่อสร้างบ้านจัดสรรจำนวนมาก ในอนาคตอาจจะเป็นชุมชนที่หนาแน่นเนื่องจากเป็นพื้นที่รองรับการขยายตัวของเมือง

บ้านห้วยงู ชุมชนพื้นเมืองบนพื้นที่ราบกลางหุบเขาติดลำน้ำแม่งัด กับทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ในการดำรงชีวิต และวิถีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนริมน้ำโรคี่ หนึ่งในกลุ่มบ้านสมาชิกวิสาหกิจกาแฟไล่โว่ วิสาหกิจจาก 5 กลุ่มบ้านที่อยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก 

วัดข่วงเปา หรือวัดไร่ข่วงเปา ศาสนสถานสำคัญของชุมชนที่สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2280 สามารถแวะเข้าไปกราบไหว้ขอพร พระเจ้าทันใจ พระเจ้าสุขใจ สักการะพระธาตุเจดีย์ข่วงเปาชัย รูปเหมือนครูบากลิ่นกู้ ฯลฯ

ชุมชนพหุวัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่ทางประวัติศาสตร์อันยาวนาน การตั้งถิ่นฐานของกลุ่มคนบนพื้นที่ท่ามกลางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์กับการเปลี่ยนแปลงเชิงพื้นที่

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์อาข่า-ไทลื้อจากหลายพื้นที่เข้ามารวมตัวกันเพื่อแสวงหาพื้นที่ทำกินและพัฒนาคุณภาพชีวิต สู่สังคมพหุวัฒนธรรมท่ามกลางดินแดนธรรมชาติในพื้นที่ชายแดนริมฝั่งแม่น้ำโขง

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโปบ้านเสน่ห์พ่องบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับมรดกภูมิปัญญาตำรับยาสมุนไพรสะเนพ่อง และวิถีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชน

บ้านสุเม่นเหนือ หย่อมบ้านห้วยระแห้ ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ลีซูที่มีวิถีชีวิตประเพณีวัฒนธรรมและภูมิปัญญาที่เป็นเอกลักษณ์ กับการตั้งถิ่นฐานบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์

วิหารลายคำ วัดแม่กืย