เดิมเป็นพื้นที่ป่าธรรมชาติไม้เบญจพรรณ แยกออกจากบ้านนาตะกรุด สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นราบ บางส่วนเป็นที่ราบสูงและที่ราบลุ่ม ชาวบ้านมักประกอบอาชีพเกษตรกรรม

ชุมชนตีเหล็กเก่าแก่ ตั้งอยู่ในพื้นที่ทางผ่านเขตอำเภอเมืองและอำเภอแม่ทะ 

ชุมชนปกาเกอะญอที่ก่อตั้งมานานเกือบ 100 ปี แหล่งอนุรักษ์วัฒนธรรมสืบสานและวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวกะเหรี่ยงสะกอผ่านการเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปเยือนเพื่อสัมผัสกับประสบการณ์ เรียนรู้ ศึกษาวิถีชีวิตอย่างใกล้ชิดกับคนในชุมชน และสัมผัสแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่อยู่ห่างจากหมู่บ้านไม่ไกลนัก คือ ประตูผา ถ้ำหินธรรมชาติที่มีลำธารไหลผ่านตรงกลาง

ลักษณะพื้นที่เป็นรูปวงกลมล้อมรอบหมู่บ้าน มีป่าทึบล้อมรอบด้วยพรรณไม้นานาชนิด และแหล่งน้ำธรรมชาติสำหรับใช้ในภาคการเกษตร

หมู่บ้านหัตถกรรมด้านการแกะสลักไม้ที่มีชื่อเสียงของจังหวัดลำปาง

ผู้คนยังคงยึดอาชีพทำนา ทำไร่ การแสดงออกทางวัฒนธรรรมจึงอิงอยู่กับวิถีชีวิต อย่างประเพณีการลงแขกเกี่ยวข้าว สีข้าว และการเอาแรงงานบุญต่าง ๆ

"ดินแดนแห่งคลองร้อยสาย" มีประวัติความเป็นมายาวนานกว่าสองร้อยปี ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำ ลําคลองน้อยใหญ่หลายสายไหลผ่านหมู่บ้าน

บ้านสังแกแลสง่างาม ปู่พราหมณ์ศักดิ์สิทธิ์ มีเศรษฐกิจพอเพียง เลี้ยงโคพื้นเมือง เลื่องลือผ้าไหม ห่างไกลยาเสพติด

พื้นที่ว่างเปล่าของการรถไฟแห่งประเทศไทย กับการเข้ามาของผู้คนนอกพื้นที่เมืองสงขลา และพัฒนาการของชุมชนสังคมเมือง

มีการจัดตั้งกลุ่มโฮมสเตย์เพื่อให้บริการแก่นักท่องเที่ยว ซึ่งบ้านนาปลาจาดให้ความสำคัญในด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยได้กำหนดการดูแลและกำหนดขอบเขตป่าชุมชนไว้อย่างชัดเจน มีเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลา อนุรักษ์พันธุ์เขียดแลว กิจกรรมบวชป่าชุมชน ทำฝายชะลอน้ำ บวชป่า บวชปลา กิจกรรมปลูกต้นไม้ในวันสำคัญต่าง ๆ

“วิสาหกิจชุมชนดาวม่าง งานผ้าใยกัญชง” จากอัตลักษณ์และภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่ผลิตภัณฑ์การเกษตรมูลค่าสูง

ชุมชนเล็ก ๆ แห่งหนึ่งบนยอดดอยในอำเภอแม่วิน สถานที่ที่ยังคงอบอวลด้วยกลิ่นไอวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวปกาเกอะญอ ถ่ายทอดลำนำวิถีผ่านเสียงพิณเตหน่าและการขับบททา ชมนาขั้นบันไดและสวนผลไม้เมืองหนาว พืชเศรษฐกิจที่สร้างอาชีพ สร้างรายได้แก่ชุมชนอย่างยั่งยืน

วัดอุทัยธาราม พื้นที่สำคัญทางประวัติศาสตร์กับเส้นทางการคมนาคมเมืองสงขลาในอดีต และพัฒนาการทางสังคมและชุมชนท้องถิ่น

ชุมชนมุสลิม ประกอบอาชีพการประมงพื้นบ้านและเกษตรกรรม ทั้งการทำนาปีละครั้ง รวมถึงการทำสวนยางพาราและยังคงดำรงความสัมพันธ์ในชุมชนแบบเครือญาติอย่างเข้มแข็ง

ชุมชนที่เกิดจากการพัฒนาโครงการฟื้นฟูสภาพแวดล้อมที่เสื่อมโทรมในเขตปฏิรูปที่ดินและเป็นชุมตลาดที่มีการแลกเปลี่ยนสินค้าภาคเกษตรกร

วัดท่ามะปรางค์ที่อยู่คู่ชุมชนมานานกว่า 100 ปี, หลวงพ่อใหญ่, ภูเขารูปช้าง และมีพื้นทีติดต่อกับอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่