ชุมชนบ้านกาด เป็นชุมชนชนบท ที่อาศัยอยู่ร่วมกันแบบเครือญาติและชาวบ้านส่วนใหญ่ในชุมชนจะเป็นบุคคลที่อาศัยอยู่ในชุมชนตั้งแต่เกิด ปรากฏวัฒนธรรมประเพณีที่ทำกันตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษแล้วถ่ายทอดกันมาสู่รุ่นต่อรุ่น ได้แก่ งานทำบุญทานข้าวใหม่ งานประเพณีปี๋ใหม่เมือง (วันสงกรานต์) งานทำบุญสรงน้ำพระธาตุ งานไหว้ศาลเจ้าบ้าน งานทำบุญถวายทานสลากภัต และงานทอดกฐินสามัคคี

ต้นจาน ที่มาของชื่อหมู่บ้าน ปลูกเรียงรายตั้งแต่ทางเข้าจนสุดทาง พร้อมเบ่งบานในช่วงฤดูร้อน เพื่อคอยย้ำเตือนว่าท่านเดินทางมาถึงหมู่บ้านแล้ว 

ชุมชนบ้านทรายงาม มีวัฒนธรรมความเชื่อ เรื่องการเข้าทรงสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา โดยเชื่อว่าเรื่องการต่ออายุจะทำให้มีชีวิตยืนและเสริมสิริมงคลในชีวิต

ชุมชนที่ดำรงวิถีตามประเพณีทางภาคอีสาน อีกทั้งยังปรากฏมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม หมอลำสินไซ ที่นำมาบูรณาการพัฒนาพื้นที่ป่าสู่อุทยานการเรียนรู้สินไซ

เมืองพลโนนแท่นพระ สักการะพระเจ้าใหญ่ อ่างน้ำละเลิงหวาย ค้าขายกว้างไกล น้ำใจมากล้น ชนชาตินักรบ ทำนบภูดิน เที่ยวถิ่นทุ่งพึงพืด

บ้านหาดส้มป่อย ชุมชนขนาดเล็กที่มีแค่ 30 ครัวเรือน แต่เป็นชุมชนที่มีโบราณสถานที่มีอายุมากกว่า 300 ปี เป็นที่เคารพนับถือของชาวอำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่ มีความเชื่อว่าพระธาตุแห่งนี้ได้บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ (เกษาธาตุ) ซึ่งตั้งเด่นอยู่บนภูเขาลูกเดียว ล้อมรอบด้วยทุ่งนาและป่าเขาซึ่งเป็นธรรมชาติที่สวยงามที่เรียกว่า “พระธาตุม่อนเปี้ยะ”

ป่าอุดมสมบูรณ์

 อู่น้ำอู่ข้าว ลุ่มแน่น้ำสายบุรี

ชุมชนที่มีหลากหลายชาติพันธุ์ เป็นป่าไม้ภูเขา มีการขุดค้นพบแหล่งโบราณคดีที่เพิงผาบ้านไร่ มีพิพิธภัณฑ์บ้านไร่ที่เปรียบเสมือนเป็นพิพิธภัณฑ์มีชีวิต

มีการจัดตั้งกลุ่มโฮมสเตย์เพื่อให้บริการแก่นักท่องเที่ยว ซึ่งบ้านนาปลาจาดให้ความสำคัญในด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยได้กำหนดการดูแลและกำหนดขอบเขตป่าชุมชนไว้อย่างชัดเจน มีเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลา อนุรักษ์พันธุ์เขียดแลว กิจกรรมบวชป่าชุมชน ทำฝายชะลอน้ำ บวชป่า บวชปลา กิจกรรมปลูกต้นไม้ในวันสำคัญต่าง ๆ

“วิสาหกิจชุมชนดาวม่าง งานผ้าใยกัญชง” จากอัตลักษณ์และภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่ผลิตภัณฑ์การเกษตรมูลค่าสูง

ชุมชนเล็ก ๆ แห่งหนึ่งบนยอดดอยในอำเภอแม่วิน สถานที่ที่ยังคงอบอวลด้วยกลิ่นไอวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวปกาเกอะญอ ถ่ายทอดลำนำวิถีผ่านเสียงพิณเตหน่าและการขับบททา ชมนาขั้นบันไดและสวนผลไม้เมืองหนาว พืชเศรษฐกิจที่สร้างอาชีพ สร้างรายได้แก่ชุมชนอย่างยั่งยืน

วัดอุทัยธาราม พื้นที่สำคัญทางประวัติศาสตร์กับเส้นทางการคมนาคมเมืองสงขลาในอดีต และพัฒนาการทางสังคมและชุมชนท้องถิ่น

ชุมชนมุสลิม ประกอบอาชีพการประมงพื้นบ้านและเกษตรกรรม ทั้งการทำนาปีละครั้ง รวมถึงการทำสวนยางพาราและยังคงดำรงความสัมพันธ์ในชุมชนแบบเครือญาติอย่างเข้มแข็ง

ชุมชนที่เกิดจากการพัฒนาโครงการฟื้นฟูสภาพแวดล้อมที่เสื่อมโทรมในเขตปฏิรูปที่ดินและเป็นชุมตลาดที่มีการแลกเปลี่ยนสินค้าภาคเกษตรกร

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่ยังคงประเพณีและวัฒนธรรมไว้