บ้านโคกสลุงเป็นชุมชนที่ยังคงรักษากลิ่นไอแห่งวัฒนธรรมดั้งเดิมของไทเบิ้งไว้อย่างเข้มข้น ชาวบ้านมีความตระหนัก และพยายามที่จะฟื้นฟูวัฒนธรรมไทเบิ้งที่เริ่มสูญหายขึ้นมาใหม่ โดยการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านไทเบิ้งโคกสลุง เพื่ออนุรักษ์และถ่ายทอดประเพณี และวัฒนธรรมของชาวไทเบิ้งบ้านโคกสลุงให้คงอยู่ได้ภายใต้วิถีชีวิตที่ผูกผันตามพลวัตของสังคม

ชุมชนโบราณที่มีคูน้ำคันดินล้อมรอบ และยังขุดพบโบราณวัตถุที่สามารถยืนยันว่าชุมชนแห่งนี้เป็นชุมชนโบราณมาก่อน

ชุมชนที่เป็นแหล่งผลิตผ้าที่มีชื่อเสียงของจังหวัดมหาสารคาม

“กวานโหน่ก” คือชื่อเรียกชุมชนในภาษามอญ การแสดงออกทั้งทางภาษาและวิถีการดำเนินชีวิต เป็นรากเหง้าของชุมชนวัฒนธรรมที่ยังคงหยั่งรากลึกจากอดีตถึงปัจจุบัน

บ้านโนนคูณ มีจุดเด่นในหมู่บ้านคือโรงน้ำดื่ม เนื่องจากในอดีตหมู่บ้านโนนคูณไม่มีแหล่งดื่มที่สะอาดและประหยัดต่อสมาชิกในชุมชน สมาชิกในชุมชนต้องเข้าไปซื้อน้ำในตลาด หลังจากที่ชาวบ้านได้มองเห็นปัญหาจึงเสนอเรื่องให้ทางเทศบาล จึงเกิดโรงน้ำดื่มประจำหมู่บ้านขึ้นนับตั้งเเต่อดีตจนถึงปัจจุบันประมาณ 30 ปี

บ้านแม่เหียะ หย่อมบ้านหนึ่งในเขตบ้านป่าจี้ หมู่บ้านชาวลัวะที่มีประวัติศาสตร์เรื่องราวยาวนานมาตั้งแต่ก่อนสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ถิ่นกำเนิดตำนานปู่แสะย่าแสะ จุดเริ่มต้นแห่งการประกอบพิธีกรรมเลี้ยงดง

ชุมชนชาวม้งคีรีราษฎร์เป็นชุมชนม้งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัดตาก นับรวมประชากรชาวม้งทั้งหมดมากกว่า 19,000 คน อีกทั้งยังเป็นชุมชนพหุวัฒนธรรมการอยู่อาศัยร่วมกันของผู้คนถึง 5 กลุ่มชาติพันธุ์

กลุ่มชุมชนผลิตเครื่องเบญจรงค์ที่มีความงดงามและมีมาตรฐาน โดยเป็นชุมชนท่องเที่ยววิถีชีวิตวัฒนธรรมที่มีกิจกรรมการวาดลวดลายบนเครื่องเบญจรงค์ อีกทั้งยังมีโฮมสเตย์บ้านดอนไก่ดีไว้รองรับนักท่องเที่ยว

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

สี่แยกวัดโหนดเป็นชุมชนที่มีความอิสระและหลากหลายทางการนับถือศาสนา อีกทั้งยังมีความหลากหลายในการประกอบอาชีพ อันเนื่องมาจากความอุดมสมบูรณ์ของสภาพแวดล้อมและลักษณะภูมิประเทศ