ชุมชนโบราณในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ยุคโลหะตอนปลาย เป็นชุมชนที่ตั้งเมืองพยัคฆภูมิพิสัย (อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย) 

บ้านบ้องตี้บนชุมชนพหุวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ อันได้แก่ ชาวพม่า ชาวทวาย ชาวกะเหรี่ยง ชาวมอญ ชาวไทยและชาวอินเดีย

ชาวผู้ไทบ้านเรณู มีประเพณีที่เรียกว่า “ประเพณีดูดอุ” คือการนำเหล้าอุ อันเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมที่ผูกติดกับวิถีชีวิตของชาวผู้ไทเรณูนครมาใช้ในการต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง จนกลายเป็นสินค้าขึ้นชื่อของชาวผู้ไทเรณูนคร และเป็นอีกหนึ่งของฝากของดีประจำจังหวัดนครพนม

ชุมชนเก่าแก่ที่มีมายาวนานและปัจจุบันเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเมืองเก่า มีทั้งพระธาตุพระอานนท์ มีประแก้วประจำเมืองที่สำคัญ ตลอดจนสัมผัสสถาปัตยกรรมดั้งเดิมของชุมชนบ้านสิงห์ท่า

บ้านเลอตอ พื้นที่ซึ่งอยู่ห่างไกลจากตัวเมือง จึงมีการการส่งเสริมพัฒนาโครงสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐาน ภายหลังการสร้างศูนย์โครงการหลวงเลอตอและข้อจำกัดที่เกิดจากการประกาศพื้นที่เขตป่าสงวนและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ชุมชนจึงหันมาเพาะปลูกพืชไร่และไม้ยืนต้นแทนการปลูกฝิ่นและการทำไร่หมุนเวียน

นมัสการหลวงพ่อใหญ่ ชมเขาโกเต็ง กินปลารมควัน

บ้านแม่หมีใน ชนกลุ่มปกาเกอญอเผ่าสะกอ อพยพมาจากบ้านเมืองคอน อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งถิ่นฐานมานานกว่า 175 ปี เป็นไปเพื่อแสวงหาที่ทำกินใหม่โดยเข้ามาตั้งบ้านเรือนอยู่ที่ราบสูงที่ราบหุบเขาริมห้วยแม่หมี

บ้านนาสะไมย เป็นหมู่บ้านที่ผลิตสินค้าหัตถกรรมที่เลื่องชื่อหลายอย่าง อาทิ เครื่องจักสาน งานแกะสลักบานประตูไม้ เกวียนไม้โบราณจำลอง และเครื่องทองเหลือง ฯลฯ ชาวบ้านมีความชำนาญในการทำเครื่องจักสานทุกครัวเรือนเป็นหมู่บ้านที่มีเศรษฐกิจดีนำรายได้ให้กับจังหวัดเป็นจำนวนมากในแต่ละปี

ปู่ม่านย่าม่าน หรือตำนานกระซิบรักบรรลือโลก ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในวิหารวัดภูมินทร์ ซึ่งถูกสร้างสรรค์โดย “หนานบัวผัน’ ช่างวาดชาวไทลื้อผู้โด่งดังแห่งดินแดนล้านนา 

ธรรมาสน์เสาเดียว ศาสนวัตถุเชิงสัญลักษณ์ที่มีบทบาทสำคัญในการประกอบประเพณีและพิธีกรรมทางศาสนาของชาวบ้าน และมรดกภูมิปัญญาของชาวผู้ไท 

น้ำตกปาแต ชุมชนริมเทือกเขาบูโด

ประเพณีพิธีกรรมอันเนื่องเกี่ยวกับความตายของคนเขมรถิ่นไทย กับการเล่นตุ้มโมงที่เป็นดนตรีชั้นสูงของชาวบ้านปอยตะแบง 

ลานพรุขนาดใหญ่ 

หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงอยู่เย็นเป็นสุข ปี 2551 ชุมชนแห่งการเรียนรู้และพัฒนาอาชีพจากการแปลงประยุกต์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่การสร้างรายได้ ภายใต้การสนับสนุนของศูนย์การเรียนรู้ชุมชนเฉลิมพระเกียรติวัดเขากะโดน

การอยู่รวมกันของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวบน ไทยลาว และไทยโคราช ซึ่งมีความต่างกันด้านภาษา การแต่งกาย คติความเชื่อ ประเพณีและพิธีกรรม ทำให้บ้านน้ำลาดเกิดการแบ่งแยกคุ้มบ้านออกเป็น 3 คุ้มคือ คุ้มน้ำลาด คุ้มซับหงส์ และคุ้มซับเจริญ

ชุมชนบ้านท่าล้ง มีการจักรสานเป็นงานฝีมือที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานของชาวบรูบ้านท่าล้ง ซึ่งนอกจากอาชีพทำไร่ทำนาแล้ว อาชีพจักรสานก็เป็นหนึ่งอาชีพที่สร้างรายได้ในชาวบ้าน