ชุมชนบ้านขาม การอยู่อาศัยของผู้คนในบริเวณพื้นที่ที่มีทรัพยากรทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับวิถีพื้นบ้านและวัฒนธรรมท้องถิ่น และการจัดการระบบชุมชนเพื่อการดูแลและพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ

ชุมชนที่ตั้งอยู่ตรงแนวตะเข็บชายแดนไทย-มาเลเซีย ตำบลหนึ่งติดฝั่งแม่น้ำสุไหงโกลก อีกฝั่งหนึ่ง คือ อำเภอเนาะแมเราะ รัฐกลันตัน

ชุมชนที่เกิดจากการรวมตัวของผู้คนในหลายพื้นที่เข้ามาแสวงหาที่อยู่อาศัยและแหล่งทำมาหากินใหม่เพื่อเลี้ยงดูครอบครัว

จากกลุ่มคนที่เข้ามาอาศัยอยู่ชั่วคราวตามพื้นที่เกษตรกรรม กลายเป็นชุมชนบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ สู่ศูนย์ศิลปาชีพบ้านแม่ต๋ำพื้นที่พัฒนาศักยภาพชุมชน

ชุมชนมีเขาหินผาตั้งอยู่สง่า มีวัด โรงเรียน ทุ่งนา ป่าไผ่หนาม การทำเหมืองแร่ มีการเลี้ยงสัตว์โค กระบือ และประกอบอาชีพเกษตรกรรม

ชุมชนที่มีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติทั้งบนบกและในทะเลรอบเกาะ ประชาชนประกอบอาชีพการประมงและห่วงโซ่การประมงเป็นหลัก มีความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐาน มีวิถีชีวิตที่มีความเป็นเอกลักษณ์

ชุมชนบ้านสามสบบน ในพื้นที่บริเวณจุดบรรจบของลำห้วยใหญ่สามสาย เรียกว่า “สามสบ” พื้นที่อยู่อาศัยของชาวไทยภูเขากะเหรี่ยง (สะกอ) กับวิถีชีวิตที่ผูกพันกับธรรมชาติ

ชุมชนตลาดเก่า อำเภอกบินทร์บุรี เป็นชุมชนการค้าที่มีประวัติศาสตร์ควบคู่กับเมืองกบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี

“ไทพวนบ้านหม้อ” เป็นคนขยันทํามาหากิน ชอบทําบุญทําทาน โดยมากอยู่กันแบบครอบครัวใหญ่ ดังคำกล่าวว่า “กิ๋นข๋าวฮ่วมพา กิ๋นปลาฮ่วมถ้วย กิ๋นกล้วยฮ่วมหวี กิ๋นปีฮ่วมกาบ อาบน้ำฮ่วมท่า” แสดงถึงความรักความผูกพันในครอบครัว และความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

การตีเหล็ก อาชีพหลักที่เคยสำคัญ แม้ปัจจุบันการถลุงแบบโบราณได้สูญหายไปแล้ว แต่ผู้คนบางส่วนก็ยังคงมีความผูกพันอย่างเช่นอดีต

ชุมชนพหุวัฒนธรรม ความหลากหลายของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ร่วมกัน กับวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ และพื้นที่ทางธรรมชาติที่มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ สู่การพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน

ชุมชนวิถีพุทธคลองแดนเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดยมีคลองสามสายมาบรรจบกัน คือ คลองระโนด คลองชะอวด คลองปากพนัง เป็นจุดแบ่งเขตแดนระหว่างจังหวัดสงขลากับจังหวัดนครศรีธรรมราช ตลาดน้ำคลองแดนเลยมีสโลแกนที่ว่า “สามคลอง สองเมือง”