ชุมชนสืบเชื้อสายมาจากชาติพันธุ์ลาวครั่งมีร่องรอยของประวัติศาสตร์ ประเพณี พิธีกรรม ความเชื่ออันเกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตของลาวครั่งบ้านกุดจอก

บ้านภูเขาทอง เป็นผืนนาผืนใหญ่ที่สุดของคนกำพวน อีกทั้งยังมีพันธุ์ข้าวที่ปลูกในผืนนามากกว่า 10 สายพันธุ์ จนได้รับขนานนามว่าเป็น “นาพรุใหญ่” แห่งตำบลกำพวน

ชุมชนบ้านปากยามมีความสมบูรณ์ทางทรัพยากรและสัตว์น้ำ ชาวบ้านจึงมีความเชี่ยวชาญในการจับปลาและเครื่องมืออุปกรณ์ต่าง ๆ

ดงอินตาบ้านสวย เมืองงาม นามตำบลบ้านเหล่า

ชุมชนบ้านฝ่ายท่า ตั้งอยู่บริเวณรอยต่อเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่าคลองนาคา พื้นที่จึงมีความหลากหลายของระบบนิเวศที่เหมาะสมแก่การเจริญเติบโตของต้นพลับพลึงธาร พืชน้ำที่ออกดอกสีขาวบานงดงามปีละ 1 ครั้ง ชุมชนจึงจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ภายใต้คำขวัญ ล่องแพ แลพลับพลึงธาร บานคลองนาคา 

ชุมชนที่เกิดจากการรวมตัวของผู้คนเพื่อเข้ามาแสวงหาที่ทำกิน สร้างอาชีพ และลงหลักปักฐานในเมืองสงขลา ที่กำลังเผชิญปัญหาการเปลี่ยนแปลงในสังคมเมือง

ชุมชนบ้านหนองโขง เป็นชุมชนชนบท ที่อาศัยอยู่ร่วมกันแบบเครือญาติ มีประเพณีวัฒนธรรมที่ถ่ายทอดกันมาสู่รุ่นต่อรุ่น โดยจะมีประเพณีและวัฒนธรรมที่สำคัญในหมู่บ้าน ได้แก่ งานทำบุญตานข้าวใหม่ งานประเพณีปี๋ใหม่เมือง สรงน้ำพระธาตุหนองโขง การเลี้ยงผีปู่ย่า งานทำบุญถวายทานสลากภัต และงานทอดกฐินสามัคคี

กะเหรี่ยงบ้านแม่หลอด เป็นชุมชนที่มีความหลากหลายในเรื่องการนับถือศาสนา มีทั้งที่นับถือศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ ตลอดจนผู้ไม่นับถือศาสนา แต่ศาสนาของชาวบ้านยังคงอยู่ภายใต้มโนทัศน์เดียวกัน คือ ชาวบ้านทุกคนมีความเชื่อเกี่ยวกับดวงวิญญาณและอำนาจที่ไร้ตัวตน อันเป็นความเชื่อดั้งเดิมของชาวกะเหรี่ยงตั้งแต่ก่อนการเข้ามาของศาสนา 

ชุมชนคลองยอ หมู่บ้านที่อุดมด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ทั้งป่าพรุ และป่าสวนยาง ซึ่งสามารถคงความอุดมสมบูรณ์ไว้ได้ด้วยภูมิปัญญาจากการบริหารจัดการทรัพยากรของคนในชุมชน

หมู่บ้านสะพานสองถูกแวดล้อมด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ทั้งแหล่งน้ำ ภูเขา และป่าไม้ อีกทั้งยังเป็นที่ตั้งของเขานมสาว จุดชมวิวที่สามารถมองเห็นทัศนียภาพของภูเขาป่าไม้น้อยใหญ่ทั่วทั้งอำเภอพะโต๊ะและจังหวัดระนอง 

บริเวณบ้านทุกหลังจะปลูกต้นลำไยเป็นส่วนใหญ่ รองลงมาคือปลูกต้นมะม่วง และต้นขนุน ทำให้บริเวณ บ้านร่มรื่น ลานบ้านทุกหลังดูสะอาดตา เพราะชาวบ้านจะเก็บกวาดทุกวันทำให้ไม่มีใบไม้ตกเกลื่อนพื้น

ชุมชนที่มีความโดดเด่นทางด้านวัฒนธรรม การอยู่ร่วมกันในชุมชน สภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์ล้อมรอบไปด้วยธรรมชาติ