บ้านผาหมอน หมู่บ้านขนาดกลางๆ ที่อยู่กลางหุบเขา เป็นที่อยู่ของชุมชนชาวปกาเกอะญอ ที่เป็นรีสอร์ทชุมชน เป็นบ้านที่อยู่บนสันดอยสามารถมองเห็นวิวของนาขั้นบันได 

ภายในวัดบ้านนกออก มีพระอุโบสถหรือสิม อายุกว่า 200 ปี และหอไตรกลางน้ำ ซึ่งสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นตั้งแต่ช่วงต้นรัตนโกสินทร์

ภายในวัดหอคำ บ้านคำกั้ง มีธรรมาสน์เสาเดียว ซึ่งถือเป็นเอกลักษณ์ที่พบได้เฉพาะธรรมาสน์ของชาวผู้ไทเท่านั้น

ชุมชนป่าจากปากแม่น้ำตรัง

บ้านวัดโบสถ์เป็นชุมชนสังคมเกษตรกรรมที่มีพื้นที่ทางการเกษตรมากกว่า 2,800 ไร่

กะปิ ผลิตภัณฑ์สินค้าประจำชุมชนบ้านตะเคียนดำ ซึ่งได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่าเป็นกะปิที่มีรสชาติอร่อย 

บ้านชัยบาดาล ชุมชนเก่าแก่ที่ปรากฏการตั้งถิ่นฐานของกลุ่มวัฒนธรรมไทเบิ้งมาตั้งแต่สมัยอยุธยา 

ชุมชนไตหย่า บ้านน้ำบ่อขาว มีจุดเด่นในด้านการทำนากก และการทำเสื่อกก หรือสาดไตหย่า ซึ่งถือเป็นอาชีพดั้งเดิมของชาวไตหย่านับตั้งแต่ที่อพยพเข้ามาอาศัยอยู่ในประเทศไทย 

ทุ่งนาเขียวขจี บึงบาลูกาปาลัส

“ในน้ำมีปลา ในนากลายเป็นสวน” คำขนานนามพรรณาวิถีชุมชนจากคำกล่าวชาวบ้านหนองจิก เพื่อพร่ำบรรยายถึงความอุดมสมบูรณ์และพลวัตของทรัพยากรธรรมชาติ กระทั่งการเปลี่ยนพื้นที่นาเป็นพื้นที่สวน และป่าไผ่ ทรัพยากรอันเป็นวัสดุสำคัญในการสร้างสรรค์งานหัตถกรรมจักสานจากภูมิปัญญาของชาวบ้านหนองจิก